आज परभणी येथील आंतरराष्ट्रीय विज्ञान संकुलात करिअर मार्गदर्शन शिबिर आयोजित करण्यात आले असून त्यावर विविध विषयावर करिअर मार्गदर्शन करण्यात येणार आहे.
हे शिबिर दिनांक 17.6.2024 पासून 20.6.2024 पर्यन्त रोज, सकाळी 9.00 ते दुपारी 3.00 वाजे पर्यंत असेल.
त्यासाठी जालन्याचे प्रसिद्ध उद्योजक श्री सुनील जी राईथात्ता हे उपस्थीत राहणार असून ते करियर इन इंजिनिअरींग यां विषयावर मार्गदर्शन करनार आहेत, तसेच पृथ्वी विज्ञान या विषयावर श्री अमर कच्छवे, तर पदार्थ विज्ञान या विषयावर करिअर मार्गदर्शन करण्यासाठी श्री आनंद नागरगोजे हे विषय तज्ञ म्हणुन उपस्थीत आसणार आहेत.
त्याच बरोबर, विधी व न्यायालय या संबंधित माहीत श्री अँड दराडे हे देणार आहेत.
आणि भारता बाहेरील विज्ञान विषयातील संधी, या विषयाचा ओहापोह करण्यासाठी श्री पार्थ दराडे आज येणारं असून सर्व विद्यार्थी तसेच पालकांनी या संधीचा लाभ घ्यावा असे आवाहन परभणी अस्त्रोनॉमीकल सोसायटी तर्फे करण्यात आले आहे
हिंदुस्थानातील विश्व विद्यालयीन परीक्षेत नेहमी प्रथम येणारे आणि केंब्रिज विद्यापीठाची गणित विषयातील सर्वात कठीण ‘ट्रायपॉस’ पदवी परीक्षा प्रथम क्रमांकाने उत्तीर्ण होऊन ‘सिनियर रँग्लर’ हा बहुमान मिळवणारे पहिले भारतीय र. पु. परांजपे म्हणजेच “रघुनाथ पुरुषोत्तम परांजपे”.
रँग्लर पदवी म्हणजे काय? पूर्वी केंब्रिज विद्यापीठात गणित विषयाच्या अंतिम परीक्षेत पहिल्या वर्गात येणाऱ्या विद्यार्थ्यास रँग्लर म्हणून घोषित केले जाई. रँग्लर म्हणून सर्वप्रथम येणाऱ्यास सिनियर रँग्लर म्हटले जाई. र. पु. परांजपे १८९९ मध्ये सिनियर रँग्लर म्हणून परीक्षा उत्तीर्ण झाले. त्यावेळी विद्यापीठाच्या परीक्षा लेखी नसून तोंडी असतं. परीक्षार्थी विद्यार्थ्यास तिपाई स्टूलावर बसविले जायचे म्हणून या परीक्षांना ‘ट्रायपॉस’ परीक्षा असे नाव पडले. प्रश्नकर्ते प्राध्यापक समोर खुर्चीवर बसून अत्यंत कठीण प्रश्न विचारून विद्यार्थ्यास जेरीस आणत व ज्ञानाची खरी कसोटी घेत. सिनियर रँग्लर विद्यार्थ्यास पुढे अनेक सन्मान व सवलती मिळत. अशा विद्यार्थ्याचे पुढचे शिक्षण खास सुविधांसह होत असे, त्याला कोलेजची फेलोशिप मिळे, विद्यापीठात चांगले पद तसेच पुस्तक लिहण्याचे आमंत्रण मिळे.
कालांतराने लेखी परीक्षा सुरु झाल्या. र. पु. परांजपे यांचा जन्म दापोली तालुक्यातील आंजर्ले जवळच्या मुर्डी या गावी १६ फेब्रुवारी १८७६ रोजी झाला. त्यांचे वडील पुरुषोत्तम हे खुप हुशार होते. बुद्धिमत्तेचा वारसा त्यांना वडिलांकडून मिळाला. र. पु. हे तेरा भावंडापैकी सातवे. भारतरत्न कर्वे व रँग्लर परांजपे ही आत्ये मामे भावंडं. कर्वेंनी र. पु. ना शिक्षणाखातर भरपूर मदत केली. र.पु.चे प्राथमिक शिक्षण आंजर्ले, मुरुड, दापोली येथे झाले व उच्चशिक्षण मुंबई, पुणे येथे. त्यांनी बी.एस.सी. सर्व पारितोषिकासह पास केलेली. त्यांच्या उज्ज्वल कामगिरीमुळे त्यांना पुढील उच्च शिक्षणासाठी भारत सरकारची शिष्यवृत्ती मिळाली व ते इंग्लंडला गेले.
१८९९ साली भारतातील पहिले ‘रँग्लर’ म्हणून इंग्रज सरकार तर्फे त्यांचा बहुमान झाला.
१९०२ मध्ये भारतात परत आल्यावर त्यांना फर्ग्युसन कॉलेजचे प्राचार्य पद मिळाले. दहा वर्षे ते या पदावर होते.
१९१३ साली मुंबई कायदेमंडळाचे सरकारी नियुक्त झाले.
१९१४ मध्ये पुणे नगरपालिकेच्या निवडणुकीत विजयी झाले. ( ३ वर्ष पदावर )
१९१६ ते १९२० विधिमंडळात मुंबई विद्यापीठाचे प्रतिनिधी म्हणून त्यांना सदस्यत्व मिळाले.
१९२१ साली त्यांची मुंबईचे शिक्षण व आरोग्यमंत्री म्हणून शासनाकडून नियुक्ती झाली ( १९२३ पर्यंत ).
१९२७ मध्ये वनविभाग, सहकार व कृषिविभागाचे मंत्री ( ६ महिने पदावर ) म्हणून कार्यरत होते.
१९२७ ते १९३२ पर्यंत लंडनमधील भारतीय प्रतिनिधी मंडळाचे सदस्य त्यांना मिळाले.
१९३२ साली लखनौ विद्यापीठाचे कुलगुरू ( ६ वर्ष ) आणि
१९४४ ते १९४७ पर्यंत ऑस्ट्रेलियामध्ये भारताचे उच्चायुक्त झाले.
१९४९ साली चेन्नई मधल्या ‘भारतीय बुद्धिप्रामाण्यवादी संघटनेचे’ संस्थापक व अध्यक्ष ही ते झाले.
१९५८ मध्ये पुणे विद्यापीठाचे कुलगुरू ( ३ वर्ष ) झाले.
बुद्धिवादी, कर्ते समाजसुधारक म्हणून त्यांचा लौकिक होता. गोपाळ कृष्ण गोखल्यांना ते आपले गुरु मानीत. त्यांचे मोडी हस्ताक्षर फार सुंदर, सुरेख होते. १९३८ साली त्यांनी आपल्या जन्मगावी शाळा सुरु केली. त्याचे नाव ‘गोपाळ कृष्ण गोखले’ स्कूल ठेवले. त्याच शाळेत त्यांनी त्यांच्या वडिलांच्या नावे ग्रंथालय देखील सुरु केले. वाचा: दापोलीतील मोडी लिपी जाणकार ‘तेजोनिध रहाटे’ बद्दल दापोलीच्या रस्त्यांवरून चालताना पटापट गणित सोडवत जाणारा मुलगा, जो पुढे गणिततज्ञ व शिक्षणतज्ञ झाला, ‘सिनियर रँग्लर’ हा सन्मान मिळवणारा पहिला भारतीय ठरला.
इंटरनॅशनल सायन्स पार्क परभणी , येथे परभणी अस्त्रोनोमिकल सोसायटी च्या वतीने श्री भानुदास बाबासाहेब कवडे, राहणार पांढरगळा ,तालुका जिंतूर जिल्हा परभणी, यांची भारतीय अंतराळ संशोधन संस्था विक्रम साराभाई अंतराळ केंद्र येथे तांत्रिक सहाय्यक वर्ग दोनच्या पदावर नियुक्ती झाल्याबद्दल त्यांचा सत्कार करण्यात आला.
भानुदास ने आपला प्रवास सांगत असताना ह्या प्रवासात त्याला बऱ्याचशा बिकट परिस्थितीला सामोरे जावे लागले, प्राथमिक शिक्षण जिल्हा परिषदेच्या शाळेतच घ्यावे लागले घरची हालाखीची परिस्थिती शेतकरी कुटुंब कोणत्याही प्रकारचे कोचिंग किंवा मार्गदर्शक नसताना त्याने जे पुढे आले त्याला आपलंसं करून हा प्रवास पूर्ण केला बऱ्याचदा वडिलांना बाहेरगावी जायचं असेल तर भानुदास ला आपल्या शेतातील दोन बैलांना सांभाळण्यासाठी शेतात जावं लागत असे.
कशीबशी दहावी पास झाल्यानंतर अकरावी मध्ये जिंतूर या ठिकाणी कॉलेजला सायन्स फॅकल्टी मध्ये प्रवेश घेण्यासाठी गेला तिथे सायन्स ची स्पेलिंग न आल्यामुळे त्याला अकरावी सायन्स ला प्रवेश मिळाला नाही, पण कोणीतरी पॉलिटेक्निक बद्दल सांगितले, की पॉलिटेक्निक केल्यामुळे कंपनीमध्ये नौकरी मिळेल व आपला प्रपंच चालेल, म्हणून त्याने सेलू येथील पॉलिटेक्निक कॉलेज मध्ये प्रवेश मिळवला.
सर्व काही इंग्रजी भाषेत असल्यामुळे प्रथम वर्षात त्याची फक्त गणित या विषयामध्ये तो पास झाला . केमिस्ट्री, फिजिक्स सारखे सर्वच विषय हे इंग्रजीमध्ये असल्यामुळे ते विषय पूर्ण बॅक राहिले, मग पहिल्या टर्म चे विषय दुसऱ्या टर्मला दुसऱ्या टर्मचे तिसऱ्या टर्म असे करत करत तीन वर्षाचे पॉलिटेक्निक तीन वर्षातच पूर्ण करण्यात भानुदास ला यश मिळाले .
नंतर इंजिनिअरिंग ला ऍडमिशन मिळतं आणि इंजिनिअरिंगची डिग्री मिळून आपल्याला चांगल्या कंपनीमध्ये जॉब मिळू शकतो ह्या उद्देशाने त्याने इंजिनिअरिंग साठी ऍडमिशन घेण्यासाठी प्रयत्न केले. पण घरच्या परिस्थितीमध्ये त्यावेळेस इंजिनिअरिंगची फीस भरू न शिकल्यामुळे त्याने आपल्याकडे असलेल्या शेतीवर एज्युकेशन लोन मिळून, संभाजीनगर येथे कॉलेजला प्रवेश मिळवला. त्यावेळेस त्याच्यासोबत चांगलं मार्गदर्शन व चांगल्या कोचिंग क्लासेस चे विद्यार्थी हुशार विद्यार्थी होते या सगळ्यांमध्ये प्रचंड मेहनत करून इंजिनिअरिंगची पदवी पूर्ण केली.
इंजिनिअरिंग झाल्यानंतर पोस्ट ग्रॅज्युएशन करून कंपनी जॉब मिळेल.पण कंपनीत जॉब मिळत नव्हता म्हणून एम. टेक. करत असताना स्टाय फंड मिळतो म्हणून त्याने पुणे येथे एम. टेक. ला प्रवेश घेतला .प्रवेश मिळण्यासाठी गेट सारखी परीक्षा द्यावी लागते आणि परीक्षेसाठी कोचिंग हैदराबाद दिल्ली पुणे मोठ्या शहरामध्येच होते, मग त्याने हैदराबाद येथील एका कोचिंग क्लासेसचे पोस्टल स्टडी मटेरियल मागून घेऊन सेल्फ स्टडी करून ऍडमिशन मिळवले.
पुण्यासारख्या ठिकाणी बारा हजार चारशे रुपये मध्ये महिना घालवला व अभ्यास केला त्यानंतर कोविड आल्यामुळे गावी परत यावे लागले. गावी एक वर्ष पूर्णपणे शेतात काम केले आणि एक वर्षानंतर त्याला त्याच्या पीजी चा प्रोजेक्ट व पीजी पूर्ण करण्यासाठी तो परत पुण्याला गेला आणि तेथे पूर्ण अभ्यास करून पी. जी. पूर्ण केले , पीजी चा अभ्यास करत असतानाच स्पर्धा परीक्षा मध्ये लागण्यासाठी स्पर्धा परीक्षा चा पण अभ्यास चालू ठेवला.
2023 मध्ये इस्रो ची जाहिरात आली आणि त्यांची परीक्षा देऊन चांगल्या पद्धतीत भारतामधून सातव्या क्रमांक घेऊन पास झाला…..
आज व्यवस्थेच्या उणीवेचीच जाणीव, जणू भानुदासाची प्रेरणा बनली आणि भानुदास इस्रो कडे झेपावला………
भारतातील रेडिओ-खगोलशास्त्राच्या विकासाचे श्रेय प्रा. गोविंद स्वरूप यांना जाते. उत्तर प्रदेशातील ठाकुरद्वार येथे जन्मलेल्या गोविंद स्वरूप यांनी आपले पदव्युत्तर शिक्षण अलाहाबाद येथून १९५० साली पूर्ण केले. पदव्युत्तर शिक्षणानंतर त्यांनी चार वर्षे दिल्ली येथील राष्ट्रीय भौतिकशास्त्र प्रयोगशाळेत, दोन वर्षे ऑस्ट्रेलियातील ‘राष्ट्रकुल वैज्ञानिक आणि संशोधन संघटने’त आणि एक वर्ष अमेरिकेतील हार्वर्ड विद्यापीठात संशोधनात्मक कार्य केले. त्यानंतर १९६१ साली त्यांनी अमेरिकेतील स्टॅन्फर्ड विद्यापीठातून पीएच.डी. ही पदवी प्राप्त केली.
स्टॅन्फर्ड विद्यापीठातील आणखी दोन वर्षांच्या कार्यानंतर ते १९६३ साली भारतातील टाटा मूलभूत संशोधन संस्थेत रुजू झाले. तेथे नवनिर्मित रेडिओ-खगोलशास्त्र विभागाचे प्रमुखपद त्यांनी सांभाळले. १९८९ साली टाटा मूलभूत संशोधन संस्थेने पुणे येथे रेडिओ खगोल भौतिकशास्त्रावरील संशोधनासाठी ‘नॅशनल सेंटर फॉर रेडिओ अॅस्ट्रोफिजिक्स’ (एन.सी.आर.ए.) हे केंद्र स्थापन केले. प्रा.स्वरूप यांच्या मार्गदर्शनाखाली स्थापन झालेल्या या केंद्राच्या संचालकपदाची जबाबदारी त्यांच्याकडेच आली. १९९४ साली या केंद्राच्या संचालकपदावरून निवृत्त झाल्यानंतरही प्रा.स्वरूप यांची याच केंद्रात ‘प्रोफेसर एमेरिटस’ या पदावर विशेष नियुक्ती केली गेली. या पदावर ते १९९९ पर्यंत कार्यरत होते. त्यानंतर ‘इंडियन नॅशनल सायन्स अकॅडमी’तर्फेसुद्धा त्यांच्या अनुभवाचा उपयोग करून घेण्यासाठी त्यांना ‘सन्माननीय शास्त्रज्ञ’ हे विशेष पद देण्यात आले.
गोविंद स्वरूप यांचे संशोधन हे सुरुवातीस सौरविषयक रेडिओ खगोलशास्त्राशी संबंधित होते. या संशोधनात त्यांनी सूर्यावर घडणाऱ्या सौरज्वालांसारख्या विविध घटनांशी निगडित असलेल्या, तसेच सौरबिंबावरील विविध भागांतून होणाऱ्या रेडिओलहरींच्या वर्णपटाचा मागोवा घेतला. प्रा.गोविंद स्वरूपांचा पीएच.डी.चा प्रबंध सूर्याकडून उत्सर्जित होणाऱ्या सूक्ष्मलहरींच्या अँटेनाद्वारे केलेल्या दिशानुरूप निरीक्षणांवर आधारित होता. प्रा. स्वरूप यांनी सौरप्रभेतून होणाऱ्या रेडिओलहरींच्या ‘यू’ या नावे ओळखल्या जाणाऱ्या विशिष्ट उत्सर्जनाचा शोध लावलेला आहे. सौरप्रभेतील चुंबकीय क्षेत्राशी निगडित असणाऱ्या या उत्सर्जनाचे निरीक्षण सौरप्रभेचा अभ्यास करण्यासाठी उपयुक्त ठरते.
सौरसंशोधनाबरोबरच कालांतराने डॉ.स्वरूप यांनी स्पंदके (पल्सार्स), किंतारे (क्वेसार्स), दीर्घिकांची केंद्रस्थाने यांसारख्या इतरही अनेक प्रकारच्या रेडिओस्रोतांचा आपल्या संशोधनक्षेत्रात समावेश केला. वेगवेगळ्या भागात विभागलेल्या एकाच रेडिओदीर्घिकेतील दोन भागांचा एकमेकांशी असलेला संबंध त्यांनी रेडिओलहरींच्या निरीक्षणाद्वारे प्रथमच दाखवून दिला. रेडिओदीर्घिकांचा प्रा. स्वरूप यांनी निदर्शनास आणून दिलेला हा गुणधर्म आता सर्वमान्य झाला आहे. प्रा. स्वरूप यांचे शंभराहून अधिक शोधनिबंध आणि वैज्ञानिक लेख प्रसिद्ध झाले असून त्यांच्या मार्गदर्शनाखाली पीएच.डी. मिळवलेल्या विद्यार्थ्यांची संख्या विसाहून अधिक आहे.
प्रा. स्वरूप यांनी रेडिओलहरींचे निरीक्षण करण्यासाठी उपयुक्त ठरतील अशी साधनेही आपल्या संशोधनाद्वारे विकसित केली असून त्याचा उपयोग जगातल्या अनेक देशांतील वेधशाळांतून केला जातो. टाटा मूलभूत संशोधन संस्थेतल्या आपल्या कारकिर्दीच्या सुरुवातीच्या काळातच त्यांनी मुंबईजवळील कल्याण येथे, सौरसंशोधनाला उपयुक्त ठरणारे व्यतिकरणमापी (इंटरफेरोमीटर) साधन उभारले. प्रा.स्वरूप यांनी विकसित केलेल्या दोन साधनांना एकस्वाचा अधिकारही मिळाला आहे. रेडिओखगोलशास्त्रातील मूलभूत संशोधनासाठी आपल्या देशात रेडिओ दुर्बिणी असण्याची गरज ओळखून प्रा.स्वरूप यांनी त्या दृष्टीने तामीळनाडूमधील उटी आणि महाराष्ट्रातल्या नारायणगाव जवळच्या खोडाद येथे वैशिष्ट्यपूर्ण अशा प्रचंड रेडिओ दुर्बिणींची उभारणी केली.
उटी येथे उभारलेली रेडिओ दुर्बीण ही अन्वस्तीय नळकांड्यांपासून तयार केली गेलेली असून ती १९७० साली कार्यान्वित झाली. सुमारे ९२ सें.मी. लांबीच्या रेडिओलहरींचा वेध या दुर्बिणीतून घेतला जातो. विश्वनिर्मितीच्या स्थिर-स्थिती प्रारूपाचे खंडन करणारा पुरावा या दुर्बिणीने स्वतंत्रपणे मिळवला आणि महास्फोट सिद्धान्ताच्या प्रारूपाला बळकटी दिली.
खोडाद येथील ‘जायंट मीटरवेव्ह रेडिओ टेलिस्कोप’ या प्रचंड दुर्बिणीची उभारणी ही सर्वार्थाने प्रा.स्वरूप यांची अत्यंत महत्त्वाची कामगिरी म्हणता येईल. सहा मीटरपर्यंत लांबीच्या रेडिओलहरींचे निरीक्षण करू शकणारी ही दुर्बीण अंतराळातल्या अतिदूरवरच्या हायड्रोजनच्या विद्युतभाररहित अणूंचा वेध घेऊ शकते. परिणामी या दुर्बिणीद्वारे विश्वाच्या बाल्यावस्थेतील स्थितीसंबंधी संशोधन करणे शक्य झाले आहे. याबरोबरच ही दुर्बीण विविध प्रकारची स्पंदके, दीर्घिका अशा अनेक रेडिओस्रोतांची निरीक्षणे करू शकते. मोठ्या तरंगलांबीच्या रेडिओलहरींची निरीक्षणे करणारी ही जगातली सर्वांत मोठी दुर्बीण ठरली आहे.
प्रा.स्वरूप आंतरराष्ट्रीय खगोलशास्त्रीय संघटनेच्या रेडिओ खगोलशास्त्रावरील समितीचे १९७९ ते १९८२ या काळात अध्यक्ष होते. याच संघटनेने स्थापलेल्या मोठ्या खगोलशास्त्रीय दुर्बिणी व तत्सम सुविधा विकसित करण्यासंबंधीच्या समितीचे ते १९९४ ते २००० या काळात सदस्य होते. इंटरनॅशनल कौन्सिल फॉर सायन्स या संघटनेच्या विविध प्रकारच्या रेडिओलहरींच्या संशोधनात्मक वापरात सुसूत्रता आणणाऱ्या समितीवरही त्यांनी काम केले आहे.
प्रा. स्वरूप हे विविध सन्मानांनी विभूषित केले गेले आहेत. १९७२ साली ‘पद्मश्री’ आणि १९७३ सालच्या ‘शांतीस्वरूप भटनागर’ पारितोषिकाचे ते मानकरी ठरले आहेत. त्यांना इंडियन नॅशनल सायन्स अकॅडमीचे ‘प्रशांतचंद्र महालनोबीस पदक’ आणि ‘सी.व्ही. रमण पदक’, नॅशनल अकॅडमी ऑफ सायन्सेसचे ‘मेघनाद साहा पदक’, इंडियन फिजिक्स असोसिएशनचे ‘बिर्ला पारितोषिक’ असे अनेक राष्ट्रीय पुरस्कार दिले गेले आहेत. महाराष्ट्रातल्या मानाच्या फाय फाउंडेशन पुरस्कारानेही ते सन्मानित झाले आहेत.
प्रा. स्वरूप यांना मिळालेल्या आंतरराष्ट्रीय सन्मानांत रशियातील ‘फेडरेशन ऑफ कॉस्मोनॉटिक्स’ या संस्थेचे ‘त्स्कोलावॉस्की पदक’ (१९८७), आंतरराष्ट्रीय रेडिओविज्ञान संघटनेचे ‘जॉन हॉवर्ड डेलिंगर सुवर्णपदक’ (१९९०), इराणचे ‘ख्वारीज्मी’ आंतरराष्ट्रीय पारितोषिक (१९९९) आदींचा समावेश आहे. प्रा. स्वरूप यांची इंग्लंडच्या रॉयल सोसायटीचे ‘फेलो’ म्हणून १९९१ साली नियुक्ती केली गेली. ‘थर्ड वर्ल्ड अकॅडमी ऑफ सायन्सेस’ (इटली) या संस्थेकडूनही त्यांची ‘फेलो’ म्हणून नियुक्ती केली गेली. २००७ साली त्यांना ऑस्ट्रेलियातील विविध संस्थांतर्फे ग्रेट रेबेर या आद्य रेडिओ-खगोलतज्ज्ञाच्या स्मरणार्थ देण्यात येणारे पदक देऊन त्यांचा विशेष गौरव केला गेला.
संकलन - डॉ बाहुबली लिंबाळकर
संदर्भ - इंटरनेट
पुणे येथे राष्ट्रीय विज्ञान दिनानिमित्त आयोजित करण्यात आलेल्या आयुकाच्या विज्ञान वारीसाठी परभणी जिल्हाभरातील एकूण 75 विद्यार्थी रवाना झाले, यावेळी मा. जिल्हाधिकारी श्री. रघुनाथ गावडे , श्री डॉ. सय्यद इस्माईल प्राचार्य कृषी महाविद्यालय वनामकृवि , आय. एम. ए. अध्यक्ष श्री.डॉ कालाणी, श्री गणेश शिंदे शिक्षणाधिकारी (प्रा ) , श्री. संजय ससाने शिक्षणाधिकारी ( यो ) , श्री. जाधव प्राचार्य शिवाजी कॉलेज, श्री. डॉ काळपांडे ,श्री डॉ.रवि शिंदे ,श्री. डॉ नेहरकर , डॉ अनंत बडगुजर, प्रा ज्ञानोबा नाईक , श्री भुसारे , डॉ अंकित मंत्री , डॉ माऊली हरबक , डॉ महेश कडे , श्री फुलवाडकर , श्री अन्सारी , डॉ. शिसोदे , डॉ रामेश्वर नाईक व संपूर्ण PAS टीम , आणि पालक वर्ग आदींची उपस्थिती होती. या प्रसंगी गांधी विद्यालय एकता नगर या शाळेतील विद्यार्थ्यांनी लेझिम पथकाद्वारे विज्ञानवारीला निरोप दिला. यावेळी अवघे विज्ञान संकुल दुमदुमुन निघाले.
मा. जिल्हाधिकारी श्री. रघुनाथ गावडे व मान्यवरांनी विज्ञानवारीसाठी वाहनाला हिरवा झेंडा दाखवला. शहरातील आंतरराष्ट्रीय विज्ञान संकुलापासून विज्ञान वारीच्या बसचे प्रस्थान करण्यात आले. यावर्षी हिंगोली जिल्ह्याची व परभणी शहरातील काही खाजगी शाळातून सुद्धा विदयार्थी समिलित झाले. मागील 14 वर्षांपासून परभणी अॕस्ट्राॕनॉमिकल सोसायटी द्वारे विज्ञानवारी या अभिनव उपक्रमातून विद्यार्थ्यांमध्ये वैज्ञानिक दृष्टिकोन प्राप्त व्हावा. मूलभूत विज्ञानाविषयी गोडी निर्माण व्हावी व लिगो इंडिया सारख्या खगोलीय विषयांच्या संस्थांमध्ये मुलांनी करिअर करावी यासाठी सोसायटीचे संस्थापक अध्यक्ष डॉक्टर रामेश्वर नाईक यांच्या मार्गदर्शनाखाली परभणी अस्ट्रोनोमिकल सोसायटी व त्यांची टीम कार्यरत आहे.
विज्ञान वारीला निवडलेले विद्यार्थी हे तज्ञांच्या मूलभूत शालेय ज्ञानावर आधारित वस्तूनिष्ठ बहुपर्यायी प्रश्नपत्रिका च्या आधारावर 21 फेब्रुवारी रोजी परभणी एस्टोनॉमिकल्स सोसायटीचे सहसचिव तथा परीक्षा समन्वयक प्रसाद वाघमारे यांच्या मार्गदर्शनाखाली परभणी व हिंगोली जिल्ह्यातील एकूण 115 शाळांमध्ये ही परीक्षा आयोजित केली होती.या परीक्षेसाठी जवळपास 4000 परीक्षार्थी बसले होते तसेच ऑनलाईन परीक्षेतून गुणानुक्रमे काही विद्यार्थ्यांची निवड करण्यात आली.यातून 115 विद्यार्थ्यांची विनामूल्य आयुका विज्ञानवारीसाठी निवड केली गेली.
या सर्व विद्यार्थ्यांना आयुकाचे संस्थापक अध्यक्ष तथा प्रख्यात खगोलशास्त्रज्ञ डॉ जयंत नारळीकर यांच्या ‘आस्क द सायंटिस्ट’ मध्ये संवाद साधण्याची संधी मिळणार आहे. तसेच एनसीआरएचे प्रख्यात खगोलशास्त्रज्ञ डॉ योगेश वाडदेकर व यांचे मार्गदर्शन लाभणार आहे.
स्व. रा. ती. चे सायन्स कॉलेज मधुन ह्या विज्ञानवारी च्या फलश्रुती चा अभ्यास करण्याकरिता श्री डॉ. अभिजीत जाधव, श्री डॉ. ऋषिकेश घाटुळ खास नांदेड हून समिलीत झाले.
याप्रसंगी विविध शाळांतील शिक्षक,विविध क्षेत्रातील प्रतिष्ठित नागरिक यांनी विज्ञान वारीसाठी शुभेच्छा दिल्या. यावेळी परभणी अॕस्ट्राॕनॉमिकल सोसायटीचे अध्यक्ष डॉ रामेश्वर नाईक, उपाध्यक्ष डॉ पी आर पाटील, सचीव सुधीर सोनुनकर, सहसचीव प्रसाद वाघमारे, श्री नितीन लोहट, सौ कमल पाटील,डॉ रणजित लाड, प्रा. विष्णू नवपुते , श्री.संदिप देशमुख, श्री सुभाष जाधव, श्री कल्याण भरोसे, श्री पी. आर. जाधव ,श्री .अशोक लाड, श्री ओम तलरेजा, श्री.दत्ता बनसोडे, श्री. रामभाऊ रेंगे, श्री. ज्ञानराज खटिंग, श्री. उपेंद्रा फडणवीस, श्री.मदन चंदेल,श्री महेश कांकरिया, श्री. महेश शेवाळकर, श्री दीपक शिंदे, श्री गोजरटे, श्री कुचेरिया, श्री सचिन जैन, श्री गजानन चापके, आदींनी प्रयत्न केले.
खालील विद्यार्थ्यांची विज्ञान वारीसाठी निवड करण्यात आली 1) वेदांत उद्धवराव डाढळे – भारतीय बाल विद्या मंदिर ममता नगर परभणी 2) तुषार तुळशीदास जोगदंड – जिल्हा परिषद माळीवाडा पाथरी 3) श्रेयस पांडुरंग मगर – सारंग स्वामी विद्यालय परभणी 4) अंजली विठ्ठल पाटील – जिल्हा परिषद प्राथमिक शाळा मुरुंबा तालुका परभणी 5) कु. दर्शा प्रभाकर पदमवार – बाल विद्या मंदिर परभणी 6)आराधना विश्वनाथ कच्छवे – जिल्हा परिषद कें. प्रा शाळा दैठणा तालुका परभणी 7)मुकुंद केशव जाधव- जिल्हा परिषद प्रशाला मैराळ सावंगी ता. गंगाखेड 8)रोशनी विजय साळवे – संत ज्ञानेश्वर प्राथमिक शाळा परभणी 9)आर्यन अशोक चोपडे – भारतीय बाल विद्या मंदिर प्रभावती नगर परभणी 10)नागरगोजे साक्षी भागवत – जि प प्रशाला शेंडगा. 11)प्रभाकर ज्ञानोबा मोरे – जिल्हा प. प्र. आहेरवाडी पूर्णा 12)महारुद्र गजानन सांगळे -जि प प्रशाला सुकी पूर्णा 13)नंदिनी मधुकर मोरे- ओएसिस विद्यालय परभणी 14)दिव्या अमृत उगले – जि प प्रशाला सिमुरगव्हाण पाथरी 15)दत्तराव हिरामण डांगे – ओम स्टडी सर्कल परभणी 16)रणवीर रमेश कापसे- ओएसिस इंग्लिश स्कूल 17)समर्थ शैलेश काशीकर – एन व्ही एस मराठवाडा हायस्कूल परभणी 18)शिवराज संतोष मनियार- अद्वैता इंग्लिश स्कूल 19)गणेश मुंजाजी टिप्परकर जिल्हा परिषद इंदेवाडी 20)कदम वैभव वैजनाथ-जिल्हा परिषद गोपाळ तालुका गंगाखेड 21) हर्षदा सुनील राऊत -संबोधी विद्यालय धार परभणी 22) सुजित रमेश पंडित – जिल्हा परिषद इटाळी मानवत 23) शालिनी अशोक जल्लारे -कै. गणपतराव रेंगे पाटील विद्यालय असोला 24) अंजली निळकंठ बुधवंत- जिल्हा परिषद पांगरी तालुका जिंतूर 25) नंदिनी विलास चव्हाण- जिल्हा परिषद प्रशाला जांब
26) रवीकुमार वैजनाथ सोळंके -जिल्हा परिषद निळा तालुका सोनपेठ 27) सानिका परमेश्वरराव डुकरे -संत मोतीराम विद्यालय वडगाव सुक्रे 28) बालाजी उत्तमराव पवार -जिल्हा परिषद शाळा तालुका पालम 29) गायत्री दिगंबरराव कासतोडे- जिल्हा परिषद इरळद 30) आदिती आत्माराम अवघे- जि प शाळा नांदापूर 31) हरिप्रिया सुरेश गायकवाड – जिल्हा परिषद केंद्रीय शाळा उमरी 34) कु. दुर्गा हरिभाऊ मिरासे- जिल्हा परिषद असोला 35) रोहिणी गणपतराव कुटे- जिल्हा परिषद पिंपळा 36)कल्याणी रंगनाथ गुंगाने -जिल्हा परिषद ताडबोरगाव 37) युवराज रणजीत खरबे – एकमे इंग्लिश स्कूल 38) नयन बंडू खिल्लारे- जिल्हा परिषद भोगाव देवी तालुका जिंतूर 39) भागवती बद्रीनाथ काबरा -नेताजी सुभाष विद्यालय मानवत 40) ओमकार बालासाहेब अवकाळे- जिल्हा परिषद पिंपरी देशमुख 41) सपना धनंजय कुलकर्णी- जिल्हा परिषद शाळा डिघोळ सोनपेठ 42) सम्राट विजय वाटोळे- सुमेरू इंग्लिश स्कूल परभणी 43) रिया ज्ञानेश्वर जाधव – जिल्हा परिषद लोहरा मानवत 44) श्रद्धा ज्ञानेश्वर शिंदे -जिल्हा परिषद प्रशाला खवणे पिंपरी सेलू 45) सिद्धी सुनील कासाबकर- जिल्हा परिषद शाळा कौसडी जिंतूर 46) श्रद्धा विजयानंद राऊत -श्रीमती रत्नाबाई चंद्रकांतराव सोनटक्के प्रशाला नवागड 47) प्रणिता लक्ष्मीकांत पांडे- जिल्हा परिषद कातनेश्वर 47) रुद्र अनिल सोळंके- जिजाऊ ज्ञानतीर्थ विद्यालय, पाथरी रोड परभणी 48) देवांश भारत तौर- विकास भारती गुरुकुल परभणी 48) दीपक राम मोटे -जिल्हा परिषद गुंजेगाव 49) अंजली भागवत जाधव- जिल्हा परिषद प्रशाला पोहंडूळ 50) गायत्री अशोक इंगळे – जिल्हा परिषद प्रशाला बोरगव्हाण 51) जानवी अविनाश आरोलकर- गांधी विद्यालय एकता नगर परभणी 52) सरस्वती दत्तात्रेय पिंपळे -जिल्हा परिषद के शाळा मानवत 53) श्रावणी अनिलराव कदम – कै.रावसाहेब जामकर विद्यालय परभणी 54) शिवानी बाळू बोबडे -जिल्हा परिषद कें. प्रा शाळा टाकळी बोबडे 55) राखी गजानन पोले माध्यमिक आश्रम शाळा -दर्गा रोड परभणी 56) विश्वजीत मोहन सपकाळ- शिवछत्रपती विद्यालय परभणी 57) सोमेश भगवान काळे -कै.रंगनाथराव काळदाते गुरुजी विद्यालय परभणी 58) पवन कुमार हनुमान कच्छवे- जिल्हा परिषद प्रशाला दैठना परभणी 59) हर्षदा हरी गायकवाड -रामरावजी लोहट पब्लिक स्कूल परभणी 60) अनिरुद्ध दत्तराव कदम- जिल्हा परिषद प्राथमिक शाळा खांबेगाव 61) शुभांगी भगवान शिंदे -जिल्हा परिषद नरसापुर 62) विनोद संतोष फुके- जि प कन्या प्रशाला स्टेशन रोड परभणी 63) अभिराम संतोष पतंगे- नूतन विद्यालय सेलू 64) अमोल आश्रोबा मुसळे – जिल्हा परिषद बोरकिनी 65) कार्तिक केशव गुट्टे- जि प परिषद केमापूर 66) आर्या सचिन मोगल- जि प कुंडी 67) श्रद्धा ज्ञानेश्वर शिंदे- जिल्हा परिषद खळे पिंपरी 68) दुर्गा हरिभाऊ मिरासे – जि प प्रशाळा आसोला 69) सार्थक मुजाजी काळे – जि प एरंडेश्वर 70) दीपक सुभाष कचवे- बापूसाहेब जामकर विद्यालय दैठणा 71) मानसी कल्याणराव सोळंके, ज्ञानगंगा प्रायमरी स्कूल, काकडे नगर परभणी 72) प्रितेश सुरेंद्र जैन, स्कॉटिश अकॅडमी, परभणी 73) जान्हवी जयप्रकाश लड्डा, बाल विद्यामंदिर हायस्कूल, नानल पेठ परभणी